บันทึกหลังการเรียนรู้

ครั้งที่ 10 วันที่ 19 มีนาคม 2561

เนื้อหาการเรียนรู้

            สาธิตการสอนเสริมประสบการณ์ตามหน่วยการเรียนรู้ของแต่ละกลุ่ม (วันอังคาร) โดยเริ่มการสอนเรียงตามกลุ่มดังนี้

Ø หน่วยฝน

Ø หน่วยตัวเรา

Ø หน่วยไข่

Ø หน่วยยานพาหะนะ

Ø หน่วยผีเสื้อ

Ø หน่วยของเล่นของใช้

Ø หน่วยน้ำ

โดยแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนของกลุ่มออกมาสอน ตามแผนการสอนที่เขียนไว้เมื่อทุกกลุ่มสอนเสร็จแล้วก็ได้รับคำแนะนำจากอาจารย์ ดังนี้

·       เพลงต้องมีความเชื่อมโยงกับหน่วยที่สอนของวันนั้น

·       การใช้นิทานในการสอน (ขั้นนำ) มีเด็กจำนวนเยอะๆควรใช้นิทานเล่มใหญ่เด็กจะได้มองเห็นชัด

·       ในการสอนควรให้เด็กมีส่วนร่วม เช่น ให้เด็กออกมาติดรูปภาพตามหน่วย

·       การสอน ( ขั้นนำ ) ควรจะเป็นเพลงมากกว่าการใช้นิทาน

·       การบอกลักษระ ตำแหน่ง/รูปทรง/จำนวน/มีภาพประกอบ

·       หากต้องการให้เด็กดูสิ่งต่างๆ เปรียบเทียบสิ่งต่างๆ ควรให้เด็กดูไปทีละชนิดพร้อมบันทึกไปด้วยและวาดรูปประกอบเพื่อให้เด็กเห็นภาพชัดเจน

·       การบันทึกต้องบันทึกเรียงตามตารางการบันทึกที่สร้างมา

·       ไม่ควรนำของคนละประเภท มาให้เด้กเปรียบเทียบกัน

·       การแทนสัญลัญลักษณ์ เล็ก / ใหญ่ อาจจะวาดภาพประกอบเพื่อให้เด็กเห็นชัดเจนยิ่งขึ้น

·       ภาพที่นำมาประกอบควรเป็นภาพใหญ่

·       การสรุปความเหมือนต่าง ต้องใช้ไดอะแกรม

รูปการทำกิจกรรม

กิจกรรมเสริมประสบการณ์ หมายถึง กิจกรรมที่ส่งเสริมให้เด็กเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบตัวอย่างมีจุดหมาย ฝึกให้เด็กคิด แก้ไขปัญหาอย่างมีเหตุผล ฝึกการเข้าสังคม และฝึกการใช้ภาษา ผ่านการปฏิบัติด้วยตนเอง โดยใช้ประสาทสัมผัสทั้งห้า ด้วยวิธีการจัดกิจกรรมอย่างหลากหลาย เช่น การสนทนา อภิปราย การเล่านิทาน การสาธิต ทดลอง การปฏิบัติการ การศึกษานอกสถานที่ การเล่นบทบาทสมมุติ ร้องเพลง ท่องคำคล้องจอง เล่นเกม

มีประโยชน์ของกิจกรรมเสริมประสบการณ์ต่อเด็กปฐมวัย

กิจกรรมเสริมประสบการณ์มีความสำคัญยิ่งต่อการพัฒนาการคิดของเด็กปฐมวัย เพราะลักษณะการจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์อยู่บนพื้นฐานตามแนวคิดว่า เด็กทุกคนมีศักยภาพในการสร้างองค์ความรู้ โดยอาศัยสภาพจริงที่สอดคล้องกับบริบทของสังคมและวัฒนธรรมของคน โดยจัดอย่างสอดคล้องกับธรรมชาติของเด็กปฐมวัย ซึ่งเป็นวัยแห่งการเรียนรู้ผ่านการสัมผัส การซึมซับ การเลียนแบบ การกระทำ การเล่นอย่างมีความสุข เพราะการที่เด็กได้ทดลองด้วยตนเองนั้นจะส่งผลต่อการพัฒนาความสามารถในการสรุปข้อค้นพบหรือเรียกว่า องค์ความรู้ ได้จากประสบการณ์ตรง เด็กได้มีโอกาสปฏิบัติโดยวิธีการที่หลากหลาย อีกทั้งยังเป็นการฝึกเด็กให้ได้คิดแก้ ปัญหา ใช้เหตุผลและฝึกปฏิบัติเพื่อให้เกิดความคิดรวบยอดเกี่ยวกับเรื่องที่เรียนด้วยวิธีการต่างๆ ได้แก่ การสนทนา การอภิปราย การเล่านิทาน การสาธิต การใช้คำถาม การทดลอง ปฏิบัติการ ศึกษานอกสถานที่ การเล่านิทาน บทบาทสมมติ การร้องเพลง เล่นเกม ท่องคำคล้องจอง ฯลฯ เนื่องจากวิธีการดังกล่าว เด็กได้มีโอกาสคิด ได้ปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมซึ่งส่งเสริมให้เด็กได้มีโอกาสอยู่ในสังคมและมีปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น เด็กได้ทดลองปฏิบัติ ให้เด็กได้สังเกตได้ค้นพบด้วยตนเองผ่านกิจกรรมวิทยาศาสตร์ที่ช่วยส่งเสริมการคิดวิจารณญาณของเด็กปฐมวัยอยู่ในระดับที่ดี ทั้งนี้เพราะรูปแบบการจัดกิจกรรมวิทยาศาสตร์ เด็กเป็นผู้ลงมือปฏิบัติการทดลองด้วยตนเอง เด็กได้สำรวจวัสดุ บอกความเหมือนความแตกต่างของวัสดุอุปกรณ์ตามลักษณะและคุณสมบัติ จึงเป็นเรื่องที่น่าสนใจอย่างยิ่งเพราะกิจกรรมวิทยาศาสตร์เป็นการจัดกิจกรรมสำหรับเด็กในกิจกรรมเสริมประสบการณ์

การจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์ที่โรงเรียนควรมีลักษณะ ดังนี้

·         การสนทนา อภิปราย เป็นการสร้างเสริมพัฒนาการทางภาษาในการพูด การฟัง รู้จักแสดงความคิดเห็นและยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ผ่านสื่อของจริง ของจำลอง รูปภาพ สถานการณ์จำลอง ฯลฯ

·         การเล่านิทาน เป็นการเล่าเรื่องต่างๆ ส่วนมากจะเน้นการปลูกฝังให้เด็กเกิดคุณธรรม จริยธรรม เพื่อให้เด็กเข้าใจสิ่งที่เป็นรูปธรรมได้ดีขึ้น โดยมีสื่อประกอบเป็นรูปภาพ หนังสือนิทาน หุ่น หรือการแสดงท่าทางประกอบการเล่าเรื่อ

·         การสาธิต เป็นการจัดกิจกรรมที่ให้เด็กได้สังเกตและเรียนรู้ขั้นตอนของกิจกรรมเพื่อนำไปสู่การปฏิบัติจริง บางครั้งครูอาจให้เด็กเป็นผู้สาธิตร่วม เช่น การเพาะเมล็ด การเป่าลูกโป่ง การทำกระดาษสา ฯลฯ

·         การทดลอง/ปฏิบัติการ เป็นกิจกรรมที่เด็กจะได้รับประสบการณ์ตรงในการลงมือทำด้วยตน เอง ได้ฝึกสังเกตการเปลี่ยนแปลง การคิดแก้ปัญหา และส่งเสริมให้เด็กมีความอยากรู้อยากเห็น และค้นพบด้วยตนเอง เช่น การประกอบอาหาร การทดลองวิทยาศาสตร์ง่ายๆ การเลี้ยงหนอนผีเสื้อ การปลูกพืช ฯลฯ

·         การศึกษานอกสถานที่ เป็นการจัดกิจกรรมที่เด็กได้รับประสบการณ์ตรงโดยการพาเด็กไปทัศนศึกษาสิ่งต่างๆนอกสถานศึกษา เพื่อเป็นการเพิ่มพูนประสบการณ์แก่เด็ก

·         การเล่นบทบาทสมมุติ เป็นการให้เด็กสมมุติตนเองเป็นตัวละครต่างๆ ตามเนื้อเรื่องในนิทานหรือเรื่องราวต่างๆ อาจมีวัสดุอุปกรณ์ประกอบ เช่น หุ่นสวมศีรษะ ที่คาดศีรษะรูปคน สัตว์ เครื่องแต่งกาย และอุปกรณ์ของจริงต่างๆ

·         การร้องเพลง เล่นเกม ท่องคำคล้องจอง เป็นการจัดให้เด็กได้แสดงออกเพื่อความสนุกสนาน เพลิดเพลิน และเรียนรู้เกี่ยวกับภาษาและจังหวะ หรือเกมที่ไม่เน้นการแข่งขัน

ความรู้พิ่มเติม

การจัดกิจกรรมเสริมประสบการณ์ครูควรจัดกิจกรรมที่หลากหลาย โดยเน้นให้เด็กได้รับประสบการณ์ตรง และมีโอกาสค้นพบด้วยตนเองให้มากที่สุด ยืดหยุ่นในเรื่องระยะเวลาตามความสนใจของเด็ก เปิดโอกาสให้เด็กได้ฝึกคิดด้วยการใช้คำถามปลายเปิด และยอมรับความคิดเห็นที่หลากหลายของเด็ก

คำศัพท์ที่น่าสนใจ

Diagram แผนภาพ

Category ประเภท

การนำมาประยุกต์ใช้

นำความรู้และหลัการที่อาจารย์สอนไปใช้ในการฝึกสอนได้ เช่น การเขียนแผนการสอน การร้องเพลง และยังรวมไปถึงการเตรียมเขียนแผนการสอนในหน่วยการเรียนรู้ต่างๆว่าจะต้องมีขั้นตอนอย่างไรบ้างเพื่อง่ายต่อการเขียนแผนการสอนกิจกรรมการเสริมประสบการณ์     

การประเมินผล

ประเมินตนเอง

ไปตรงเวลาและตั้งใจฟังที่อาจารย์พูด มีข้อเสนอแนะพูดคุยแลกเปลี่ยนกับอาจารยืเมื่ออาจารรย์ถาม และทำงานกับเพื่อนได้ตามบรรลุเป้าหมาย ตอบคำถามและถามอาจารย์เมื่อไม่เข้าใจ

ประเมินเพื่อน

เพื่อนตั้งใจเรียนและช่วยกันตอบคำถามของอาจารยืได้เป้นอย่างดี เตรียมแผนการสอนของหน่วยตัวเองมาเป็นอย่างดีและมีเทคนิควิธีการสอนที่แตกต่างกันออกไป

ประเมินอาจารย์ผู้สอน

อาจารย์มีความรับผิดชอบตรงต่อเวลาและเตรียมการสอนมาเป็นอย่างดี แต่งกายได้เหมาะสมสามารถเป็นตัวอย่างให้กับนักศึกษาได้ แนะนำและอธิบายเพิ่มเติมเกี่ยวกับการนำเสนอเพื่อให้นักศึกษามีความเข้าใจมากยิ่งขึ้น และหากนักศึกษามีข้อสงสัยอาจารย์ก็สามารถอธิบายให้นักศึกษาฟังได้อย่างดีรวมไปถึงการบอกเทคนิคต่างๆเพิ่มเติม